Matéri Kelas XI Wawancara

Wawancara téh hiji kagiatan komunikasi nu geus ilahar lumangsung di masarakat. Wawancara mah biasana dilakukeun ku wartawan, reporter, atawa jalma lianna nu nganggap perlu meunang informasi penting ti saurang atawa sakelompok jalma nu jadi narasumber. Jadi, tujuan wawancara nya éta pikeun meunangkeun informasi ti narasumber.

A.  Maham Pedaran Ngeunaan Wawancara

Sajaba ti kelompok wartawan, aya ogé anggota masarakat anu sok ngalakukeun wawancara, upamana mahasiswa nu keur ngalaksanakeun panalungtikan, murid nu meunang pancén ti guruna, aparat pamaréntahan ti lembaga sénsus penduduk nu ngawawancara wargana, nu ngalamar pagawéan ogé sok aya nu diseléski ku cara wawancara, hayang meunang katerangan riwayat saurang jalma ogé bisa dipaluruh ku cara wawancara, jeung sajabana.

Wawancara kaasup kagiatan nyarita dua arah. Aya nu nanya jeung aya nu ngajawab. Saméméh ngalakukeun wawancara kudu tatahar heula nyusun sajumlahing pananya ngeunaan matéri nu rék ditanyakeun ka narasumber. Narasumber téh jalma nu baris dipénta kateranganana.

Saupama urang perlu informasi ngeunaan hiji perkara, kadé ulah salah nangtukeun narasumber. Upama perlu informasi ngeunaan kasenian, nya datang ka narasumber nu ahli dina widang seni, Upama perlu informasi ngeunaan pendidikan, nu diwawancarana kudu ahli di widang pendidikan, perlu katerangan ngeunaan olahraga, kudu ngadatangan jalma nu ahli dina widang olahraga, upamana atlit, pelatih atawa guru olahragana pisan.

Geura tengetan ieu conto wawancara di handap.

Hasil Wawancara Ngeunaan Bahaya Narkoba jeung Hiv

(Laporan disusun wangun tanya jawab)

Nu Nanya       :“Pa, punten abdi badé nyuhunkeun katerangan, kintenkinten naon baé masalah anu dipayunan ku pamaréntah akibat tina narkoba téh?”

Narasumber     :“Kiwari narkoba mémang jadi masalah, lain baé keur pamaréntah, tapi keur sakumna masarakat, ogé lain ukur di Indonesia, tapi di unggal nagara di sakuliah dunya. Ari nu jadi sababna narkoba téh bisa ngaruksak mentalbangsa, utamana barudak ngora.”

Nu nanya        :“Kumaha kaayaan jalma anu ngagunakeun narkoba dina mangsa kiwari téh Pa?”

Narasumber     :“Justru éta kaayaanana geus matak pikahariwangeun. Nu nyalahgunakeun narkoba ti taun ka taun téh lain ngurangan, geuning kalah ngaronjat. Tah ieu téh pagawéan anu beurat pikeun pamaréntah mah .”

Nu Nanya       :“Naon waé anu karandapan ku jalma anu ngagunakeun narkoba téh, Pa?”

Narasumber     :“Sakur nu nyalahgunakeun narkoba, utamana nu ngagunakeun jarum suntik, baris nimbulkeun masalah séjénna, salasahijina nyebarna virus HIV.”

Nu Nanya       :“Kinten-kinten naon nu nyababkeun éta jalma wani-wani ngagunakeun narkoba?”

Narasumber     :“Ari nu jadi sababna mah rupa-rupa, aya faktor psikologis, biologis, sosial, katut spiritual saperti kurangna bingbingan atikan agama. Lamun jalma nu geus katagihan sok hésé ngeureunkeunana. Matak urang ulah sakali-kali kumawani ngagunakeun narkoba, lamun geus katagihan mah hésé ubarana.”

Nu Nanya       :“Kumaha sangkan ieu kasus narkoba téh teu nerekab ka generasi ngora?”

Narasumber     :“Sangkan ieu masalah téh teu nerekab, perlu diihtiaran kalawan soson-soson, di antarana ku cara ngalibetkeun pamaréntah, LSM, kaasup ogé média massa, jeung pusat réhabilitas HIV/AIDS.”

Nu Nanya       :“Tarékah naon kinten-kintenna sangkan jalma-jalma hususna generasi ngora teu kalibet ngagunakeun narkoba?”

Narasumber     :“Anu leuwih utama mah dijaga timimiti lingkungan kulawarga. Barudak salaku generasi ngora dididik ku atikan agama sangkan pengkuh kaimanannana. Salian ti éta, méré nyaho sangkan barudak apal yén narkoba téh barang haram anu dilarang ku agama jeung pamaréntah. Sabab bakal ngaruksak méntal jeung runtuhna nagara.

Nu Nanya       :“Naha tina narkoba tiasa ngaruntuhkeun nagara?”

Narasumber     :“Nya muhun, pan narkoba mah bisa ngaruksak pisik jeung méntal. Awak ruksak, pikiran kaganggu, teu bisa konséntrasi, da pikiranana pinuh ku lamunan nu teu pararuguh. Tah lamun generasi ngora geus kitu, saha anu baris ngolah nagara? Antukna nagara moal aya nu maliré. Tah ieu pisan anu dipikahariwang ku sakumna masarakat Indonesia téh.”

B. Nyusun Kalimah Bahan Wawancara

Katangtuan saméméh jeung prak-prakan ngawawan-cara, diantarana ngawengku sarupaning perkara di handap.

1.    Nangtukeun tujuan

2.    Nangtukeun topik wawancara

3.    Nyusun patalékan

4.    Ménta din ka narasumber

5.    Ngawanohkeun diri ka narasumber

6.    Nepikeun maksud ngawawancara

7.    Nanya kalawan jelas

8.    Nyadiakeun catetan jeung alat rekam

9.    Ulah lila teuing atawa saperluna

Nuliskeun Bahan jeung Laporan Hasil Ngawawancara

Sababaraha hal anu dianggap perlu disadiakeun saméméhna diantarana rupa-rupa pananya.

1.    Keur kaperluan naon?

2.    Naon waé nu ditanyakeunana?

3.    Saha nu rék ditanya?

4.    Ka mana kudu nepunganana?

5.    Iraha waktuna?

6.    jeung sajabana.

Rambu-rambu kalimah tanya modél di luhur jadi bahan pikeun urang dina waktu geus tepung jeung narasumber. Kalimahna tanya anu disusun ku urang ulah panjang teuing, mun bisa mah parondok jeung togmol (langsung) kana sasaran.

Conto laporan wawancara wangun tanya jawab jeung artikel.

Astri           : Ari sadinten sabaraha jam Ramlan diajar?

Ramlan       : Rata-rata dua jam. Sajam sateuacan kulem sajam deui sabada gugah kulem. Wengi sareng Subuh.

Astri           : Sok dipapaksa ku Mamah atanapi Bapa upami ngapalkeun?

Ramlan       : Ah henteu, sok maksakeun nyalira baé. Mamah sareng Bapa mahukur masihan sumanget.

Ari dina wangun artikel naratif mah ditulisna siga berita nu sok kapanggih ku urang di koran atawa majalah baé. Éta hasil wawancara Astri nu di luhur téh bisa dituliskeun kieu:

Ramlan Si Pinter nu Humoris

Ramlan téh béntang pelajar di sakola mah. Budakna pinter, tapi henteu sombong. Malah soméah pisan ka sasaha ogé. Lian ti éta mun diajak ngobrol téh pikaresepeun, lantaran sipatna anu humoris.

Unggal taun Ramlan mah juara kelas baé. Can lila Ramlan dikirim ka provinsi, miluan olimpiadeu matematika tingkat SMA. Balikkna meunang gelar juara deui baé. Kumaha cara diajar Ramlan nepi ka jadi budak pinter?

Horéng diajarna mah cenah biasa baé. Sapoé rata-rata dua jam diajarna téh. peuting jeung waktu subuh. Tapi dilaksanakeun unggal poé. Naha dipapaksa ku indung bapana?

“Ah henteu, sok maksakeun nyalira baé. Mamah sareng Bapa mah ukur masihan sumanget,” pokna basa diajak ngobrol di kantin sakola, anyar-anyar ieu.

Prinsipna dina diajar alus pisan. Ramlan ngaku yén dirina lain budak jenius, tapi saha baé bisa jadi pinter lamun daék jeung rajin diajar. Paribasa Sunda anu unina cikaracak ninggang batu laun-laun jadi legok, ku Ramlan mah diamalkeun pisan.

Asal muasalna mah cenah indungna kungsi nyarita yén batu gé anu sakitu teuasna, ku cikaracak anu teras-terasan nyakclak mah, teu burung legok. “Hartosna, sanajan urang bodo, lamun terus-terusan usaha jeung rajin diajar, tangtu bakal bisa, bakal pinter,” pokna, bari tuluy nyebutkeun yén éta caritaan indungna téh napel baé cenah dina ingetanana.

Ku sabab kitu, sanajan lain anak nu beunghar tur teu loba waktu anu luang, Ramlan mah mentingkeun pisan pikeun diajar jeung ngapalkeun. Malah citacitana téh henteu kapalang. Cenah mun kaparengkeun, Ramlan téh hayang jadi érsiték.

Naha bet hayang jadi arsitek?

“Rorompok anu ayeuna ditempatan ku kulawarga abdi, asa teu kungsi dioméan sakaémut mah. Tos siga aki-aki mun jalmi mah. Abdi sok ngémut, emh, mun aing jadi arsiték, Mamah sareng Bapa téh badé dipangdamelkeun pangiuhan anu merenah. Teu kudu méwah, tapi matak betah aranjeunna,” pokna semu kagagas.

Urang duakeun baé, muga-muga cita-cita Ramlan téh tinekanan. Amin!